“Moeilijk onderwerp in je cursus? Maak een kennisclip!” - Monique Slijper

Om te voorkomen dat ik de moeilijkste onderwerpen van mijn cursus telkens opnieuw moet uitleggen, zet ik kennisclips in mijn onderwijs in. Hierdoor bied ik studenten de gelegenheid om voor het (werk)college zich vast in de stof te verdiepen. Zowel ikzelf als mijn studenten zijn hier zeer tevreden over.

In mijn onderwijs over massaspectrometrie maak ik gebruik van kennisclips. Hierdoor worden de contacturen met de studenten veel productiever en kunnen ze veel diepgaander discussiëren tijdens het werkcollege. Leuk is ook dat ze mijn kennisclips bekijken voorafgaand aan ons eerste contact, daardoor kennen ze mij al, en praten ze makkelijker met me.

Een fout constateren en doorgaan

Sinds ik een workshop volgde over kennisclips, kom ik regelmatig in de Do-it-Yourself studio om opnames te maken. De eerste opname is nu zo’n drie jaar geleden. Eerst was het best lastig om een goede clip te maken. De techniek werkte niet altijd mee, en we moesten als groep docenten nog ontdekken dat niet alles 100% perfect hoeft te zijn. Het was toen vooral fijn om te merken dat we met dezelfde vragen worstelden. Dat heeft een band geschept waardoor we nu nog steeds ideeën met elkaar delen. Doordat de begeleiding verbeterd is gaat het opnamewerk inmiddels een stuk makkelijker. Verder leerde ik dat het niet erg is om er tijdens de opnames achter te komen dat ik bijvoorbeeld twee sheets heb verwisseld. Op advies benoemde ik dat in mijn clip en ging door met mijn opnames. Mijn studenten gaven later aan dat dit absoluut niet storend was. Het was gewoon een korte onderbreking in de uitleg, meer niet.

Goed alternatief voor ingewikkelde theorie

Iedere docent weet dat je soms een lastig onderwerp herhaaldelijk moet uitleggen. Dat kan verschillende redenen hebben. Je toehoorder is even afgeleid of je vergat zelf een essentiële stap in een proces te benoemen. Kennisclips kan je blijven bekijken en moeilijke delen daaruit herhalen zo vaak je wilt. Ik ben één van de docenten van het bachelorvak Onderzoeksmethoden. In 9 weken komen iedere keer 20 andere tweedejaars studenten Biomedische Wetenschappen nieuwe kennis opdoen. Zij leren hoe je met gebruik van massaspectrometrie aan eiwitten kan meten. Studenten mogen niet zelf aan de slag in het massaspectrometrie-lab. Daarvoor zijn de groepen te groot en is de apparatuur te duur en te kwetsbaar. Kennisclips zijn een goed alternatief om de ingewikkelde theorie uit te leggen. Een week voor het werkcollege vraag ik aan de studenten om de clips vooraf te bekijken. Mooi is dat ze dat ook doen en daardoor goed voorbereid raken.

Naast theorie nu ook de praktijk

Na gebruik van de eerste serie opgenomen kennisclips vroeg ik twee jaar achter elkaar feedback aan mijn studenten. ‘Nuttig en handig, fijn dat de clips kort zijn’ geven zij aan. Maar ook: ‘Aandacht erbij houden is goed te doen. Snap je het niet, dan kijk je nog een keer.’ En: ‘Juist voor de moeilijke onderwerpen is dit ideaal, echt met focus op de inhoud.’
Het enthousiasme en de goede feedback van de studenten is voor mij één van de redenen geweest om de serie clips te verbeteren en uit te breiden, nu zowel via MyMediasite als een filmpje met een lightboard. Opnieuw zijn de studenten heel positief. Twee honoursstudenten hebben recent opnames gemaakt in het lab. Nu kunnen mijn studenten ook zien hoe massaspectrometrie in de praktijk werkt.

Monique Slijper is Universitair hoofddocent farmaceutische wetenschappen bij de faculteit Bètawetenschappen.

Zelf aan de slag met kennisclips?

Een kennisclip is een kort filmpje tussen 5 en 10 minuten met uitleg over één specifiek onderwerp. De student bekijkt dan als voorbereiding op het contactonderwijs online de kennisclip, waardoor deze beter voorbereid naar college, werkgroep of practicum komt. Hierdoor kan tijdens het contactmoment dieper op de leerstof worden ingegaan. Voor het opnemen van kennisclips zijn Do-It-Yourselfstudio’s beschikbaar op de Uithof, bij UCU en in de binnenstad. Opnemen op de eigen werkplek is ook mogelijk met een MyMediasite-account. Het programma Educate-it kan docenten hierbij didactisch en praktisch ondersteunen.